Veilig, verantwoord en positief
Plezier in sport is het fundament voor een levenslange deelname aan sport en bewegen. Iedere sporter zou veilig, eerlijk en zorgeloos moeten kunnen sporten. Een positief sportklimaat leidt naast tot meer spelplezier ook tot een betere sfeer in de sportclub, meer betrokkenheid van leden en ouders, een positief imago en het langer vasthouden van leden en vrijwilligers. De afgelopen tien jaar hebben veel bestuursleden samen met trainers, coaches, begeleiders, scheidsrechters, juryleden, andere vrijwilligers en ouders gewerkt aan het verbeteren van dit sportklimaat. Het aantal incidenten is teruggebracht en steeds meer sporters geven aan zich altijd veilig te voelen rondom sportwedstrijden.
Toch is er nog veel werk te doen. Hoewel sportclubs een positieve bindende factor zijn in onze samenleving, worden er ook altijd groepen uitgesloten. Als gelijkgestemden elkaar vinden in sportbeoefening, dan kunnen er ook groepen tegenover elkaar komen te staan. Het wedstrijdelement, het fysieke karakter, sportieve ambities, het kunnen allemaal oorzaken zijn van (verbale) agressie, discriminatie, kwetsende opmerkingen of onbewuste uitsluiting van bepaalde bevolkingsgroepen. Maar ook komt het helaas nog steeds voor dat een pedagogisch onverantwoord prestatieklimaat leidt tot stress, psychische druk en blessures. Het blijft ingewikkeld om verschillende vormen van grensoverschrijdend gedrag volledig uit te bannen. Daarom vraagt het om continu alertheid van bestuurders en professionals in de sport.
Het verbeteren van het sportklimaat binnen een sportclub vraagt om gedragsverandering binnen alle geledingen binnen de club. Het bestuur kan zorgen voor randvoorwaarden. Zij geven het goede voorbeeld, zetten het op de agenda, maken het gewenst gedrag zichtbaar en sturen trainers, coaches, begeleiders, scheidsrechters en officials aan. Eenvoudige interventies zoals het voeren van interne campagnes, het opstellen van een protocol wangedrag, aanvragen van VOG’s of het aanstellen van een vertrouwenscontactpersoon zijn een prima start.
Richting de leden en vrijwilligers kan een cursus positief coachen een belangrijk verschil maken. Vanuit ons fanatisme en de wil dat het beter gaat komt de focus van veel begeleiders en ouders te liggen op wat er niet goed gaat en het resultaat. Juist als de intrinsieke motivatie, het leervermogen van de sporters (waar wil je jezelf in ontwikkelen?) en de nadruk legt op wat er wel goed gaat, zal het plezier toenemen. Coachen vanuit een groeimindset heeft als bijvangst dat de sporter zich op lange termijn ook nog beter ontwikkelt. Positief coachen leidt dus ook nog tot betere resultaten!
Het ontwikkelen van een positief sportklimaat raakt ons allemaal, iedereen die bij de sport betrokken is. Hoogste tijd dus om jezelf af te vragen wat voor soort club je wilt zijn en wat je kunt doen om de negatieve patronen die hier niet aan bijdragen te doorbreken.
