Verduurzamen betekent letterlijk ‘duurzaam maken’, waarin duurzaam dan weer staat voor ‘het milieu weinig belastend’. Bij verduurzamen denken we vaak alleen aan besparen op het gebruik van energie. Verduurzamen is echter meer dan dat, maar is wel altijd het startpunt. Om uit te leggen wat verduurzamen nu precies is, maken we gebruik van de Trias Energetia:
Het begint dus met het beperken van de huidige vraag naar energie, naar gas en stroom. Dit kan op vele manieren bereikt worden en heeft niet alleen met technische oplossingen te maken. Ook het gedrag van de gebruikers en bezoekers van de accommodatie is hierop van invloed. Denk bijvoorbeeld is aan het douchen na de training of wedstrijd. Een paar minuten minder levert al een besparing op het gas- en waterverbruik op. Of het vaker uitschakelen van de veldverlichting tussen trainingen. Meer hierover onder punt 2 in de Kennisbank verduurzaming: de verduurzamingsladder.
Pas als je alles hebt gedaan om de energievraag zoveel mogelijk te beperken, komt het gebruik van duurzame energie aan de orde. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het plaatsen van zonnepanelen. Zou je hiermee beginnen, dan is de kans groot dat je aan het eind van je verduurzamingstraject teveel zonnepanelen hebt geplaatst: zonde van de investering en het gebruik van de materialen.
Bij dit onderdeel hoort (vaak) ook het installeren van warmtepompen. Deze resulteren in een sterke daling van het gasverbruik maar… gebruiken juist weer stroom. Het stroomverbruik neemt weer toe en dit moet je opvangen door daarvoor (extra) zonnepanelen te plaatsen. Om zo een compleet mogelijk plaatje te krijgen, is het daarom van groot belang om beoogde maatregelen in een bepaalde volgorde uit te voeren en met elkaar in verband te brengen. Nog een voorbeeld: het installeren van led veldverlichting resulteert in een fors lager stroomverbruik. Dit heeft dan weer invloed op het uiteindelijk te plaatsen aantal zonnepanelen.
Uiteindelijk blijft er dan toch nog een bepaald restverbruik van stroom en gas (nu meestal nog opgewekt met fossiele brandstoffen) over. Wellicht rijst nu de vraag dit wel klopt. We willen toch allemaal zo snel mogelijk naar nul-op-de-meter? Dus helemaal geen gebruik meer maken van stroom en gas uit het netwerk? Inderdaad, dat is uiteindelijk het doel, in 2050 of zoveel eerder als mogelijk. Praktisch en financieel gezien is het echter op dit moment nog niet haalbaar. Een goed voorbeeld in deze is het installeren van een warmtepomp ter vervanging van de Cv-installatie. Daarvoor moet niet alleen de installatie gewisseld worden, er zijn ook de nodige bouwkundige aanpassingen nodig zoals de aanleg van vloerverwarming, het plaatsen van laagtemperatuur radiatoren e.d. Dit brengt veel extra kosten met zich mee. Om dit aan te duiden wordt vaak de ’80-20-regel’ opgevoerd. Deze houdt in dat indien je op dit moment 100% van het gas af wilt, dit 100% aan investering kost. Ga je echter voor 80% van het gas af dan kost dit maar 20% van die investering. Het, in beperkte mate, gebruik blijven maken van de bestaande Cv- en warmwaterinstallatie is daarom op dit moment in bestaande gebouwen de meest efficiënte en betaalbare oplossing voor iedereen en daarom ook binnen handbereik van sportclubs.
Het terugdringen van het stroomverbruik naar nul-op-de-meter is technisch veel eenvoudiger en daarom goedkoper te realiseren. Vrijwel ieder gebouw is geschikt voor het plaatsen van zonnepanelen op het schuine en/of platte dak en er zijn daarom weinig of geen bouwkundige aanpassingen nodig om dit te realiseren.
